Structuur van het secundair onderwijs
Na het basisonderwijs start je kind in het secundair onderwijs. Dat is onderverdeeld in:
3 graden
- eerste graad (1ste en 2de leerjaar)
- tweede graad (3de en 4de leerjaar)
- derde graad (5de en 6de leerjaar, 7de jaar)
Studierichtingen
In de eerste graad krijg je een brede basisvorming. De meeste leerlingen starten in 1A. Leerlingen die liever al doende leren of die een leerachterstand hebben, kunnen terecht in 1B. In de 2de en 3de graad kiezen leerlingen een studierichting.
Een studierichting behoort tot een studiedomein en een finaliteit.
8 studiedomeinen
Er zijn 8 studiedomeinen of interessegebieden.
- STEM (Wetenschap en Techniek)
- Maatschappij en Welzijn
- Taal en Cultuur
- Kunst en Creatie
- Land- en Tuinbouw
- Economie en Organisatie
- Sport
- Voeding en Horeca
Binnen elk studiedomein kun je kiezen uit een ruim aanbod studierichtingen. Sommige zijn meer abstract en theoretisch, sommige meer praktisch. Daarom zijn ze onderverdeeld in 3 finaliteiten.
3 finaliteiten
De finaliteit van een studierichting bepaalt wat je kind na het secundair onderwijs kan doen.
- Arbeidsmarkt (direct gaan werken = praktisch)
- Leerlingen die een opleiding in de arbeidsmarktfinaliteit afronden, behalen een diploma met onderwijskwalificatie niveau 3 (OK3). Daarmee kun je meteen starten met een job.
- Je kunt ook kiezen voor een 7de jaar of graduaatsopleiding om een diploma met onderwijskwalificatie niveau 4 (OK4) halen. Daarmee kun je starten met een bacheloropleiding.
- De arbeidsmarktfinaliteit bestaat uit studierichtingen van het bso (beroepssecundair onderwijs) en het buitengewoon onderwijs OV3.
- Je kunt in de arbeidsmarktfinaliteit ook kiezen voor duaal leren.
- Doorstroom (verder studeren in het hoger onderwijs = theoretisch)
- Leerlingen die een opleiding in de doorstroomfinaliteit volgen, behalen een diploma met onderwijskwalificatie niveau 4 (OK4).
- Daarmee kun je een bacheloropleiding starten aan een universiteit of hogeschool.
- De doorstroomfinaliteit bestaat uit studierichtingen van het aso, tso en kso.
- De studierichtingen in het aso zijn niet gekoppeld aan een studiedomein, de studierichtingen in het kso en tso wel.
- Dubbele finaliteit (gaan werken of verder studeren)
- Leerlingen die een opleiding in de dubbele finaliteit afronden, behalen een diploma met onderwijskwalificatie niveau 4 (OK4).
- Je kunt meteen starten met een job. Je kunt een 7de jaar of graduaatsopleiding volgen. Of je kunt meteen starten met een bacheloropleiding in een hogeschool of universiteit.
- De dubbele finaliteit bestaat uit studierichtingen van het kso (kunstsecundair onderwijs) en tso (technisch secundair onderwijs).
Duaal leren
Vanaf de tweede graad, als je kind 15 of 16 jaar is, kan je kind in de arbeidsmarktfinaliteit en dubbele finaliteit (bso en tso) kiezen voor duaal leren.
Wat na 6 jaar secundair onderwijs?
Aan het werk of verder studeren
Na het secundair kun je een job zoeken op de arbeidsmarkt of verder studeren aan de hogeschool of universiteit.
7de leerjaar
In de dubbele finaliteit kun je na het 6de jaar nog een praktijkgerichte, gespecialiseerde opleiding volgen van 1 schooljaar.
Na een 7de leerjaar in de arbeidsmarktfinaliteit krijg je ook je diploma secundair onderwijs waarmee je verder kunt studeren in het hoger onderwijs.
Graduaatsopleiding
Graduaatsopleidingen (het vroegere HBO5) bereiden je voor op een professionele bachelor in het hoger onderwijs.
Meer informatie vind je in de brochure ‘Wat na het secundair onderwijs’: www.vlaanderen.be/publicaties/wat-na-het-secundair-onderwijs.
Modernisering secundair onderwijs
Het secundair onderwijs moderniseert. Jongeren krijgen meer tijd om te ontdekken wat hun talenten zijn en wat ze graag doen. De onderwijsdoelen en studierichtingen worden nog beter afgestemd op wat er in de samenleving gebeurt. De hervorming van de 3de graad eindigt in 2025-2026 met de 7de jaren. Meer informatie: www.onderwijs.vlaanderen.be/modernisering-van-het-secundair-onderwijs.