In deze jeugdboekenmaand brengt de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) lezen onder de aandacht. Goed leren begint met goed en graag lezen. Of het nu gaat over het optellen van een rekensom of het stapsgewijs doorlopen van een practicum of het lezen van verhalende tekst, bij al deze taken ligt lezen aan de basis. Goed en graag lezen is nodig voor de schoolloopbaan, het zelfvertrouwen en het begrijpen van anderen, het welzijn en latere maatschappelijk functioneren van leerlingen.
De Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) wil kinderen en jongeren meer aan het lezen zetten. Via het Onderwijscentrum Brussel (OCB) en de dienst Ondersteuning Bibliotheken (OBiB) investeert de VGC daarom sterk in een leesbeleid voor de Nederlandstalige basis- en secundaire scholen in Brussel. Ook de Brusselse bibliotheken werken hieraan mee. In basisschool De Mozaïek in Schaarbeek lichtte de VGC op 8 maart de verschillende acties toe en toonde de school hoe zij hiermee aan de slag gaat.
Leesbeleid
In 2020 organiseerde het OCB bij scholen en externe deskundigen een bevraging over het leesbeleid. Uit dit onderzoek volgden verschillende aanbevelingen. De belangrijkste daarvan hebben betrekking op een betere ondersteuning van:
-
de aankoop of het ter beschikking stellen van boeken en andere leesmateriaal op school
-
de inrichting en inkleding van leesruimte(s) op school
-
en de ontwikkeling van leesbevorderingsactiviteiten die kaderen binnen een krachtig leesbeleid, in nauwe samenwerking met partners, in het bijzonder de bibliotheken.
Met verschillende initiatieven wil de VGC het Nederlandstalig onderwijs in Brussel extra ondersteunen. Zo ondersteunt het OCB leestrajecten op vraag van de scholen, biedt het vorming aan voor leerkrachten en zorgt het voor lesmaterialen en achtergrondinformatie over leesonderwijs. Het OCB neemt ook zelf deel aan ontwikkelings- en onderzoeksprojecten over leesonderwijs en het is een cruciale partner voor scholen voor de realisatie van de subsidielijn “stimulerende leesomgeving op school” en het project “Leesrijk Brussel”.
Leesrijk Brussel
Dat project op Brusselse maat kwam er na een oproep van de Vlaamse Gemeenschap voor leesondersteuning van midden 2020. Leesrijk Brussel is een samenwerking van het OCB, de dienst Ondersteuning Bibliotheken in Brussel (OBiB) en 40 Nederlandstalige Brusselse scholen. Leesrijk Brussel spitst zich vooral toe op extra ondersteuning in een meertalige en grootstedelijke context. Alle scholen kunnen voor uiteenlopende activiteiten, leesbevorderende projecten en uitleningen bij hun gemeentelijke bibliotheek terecht, gratis.
Subsidies voor boeken en een gezellige leesruimte
Scholen konden het afgelopen jaar van de VGC een subsidie voor een “stimulerende leesomgeving” krijgen waarmee ze boeken, strips, luisterboeken of e-readers kunnen aankopen maar ook een gezellig leeshoekje inrichten op school of de speelplaats. Zo kende de VGC een totaal subsidiebedrag van 524.107,56 euro toe aan 166 schoolvestigingsplaatsen. Om scholen te helpen bij de inrichting van hun leeshoekje ontwierp vzw FIX, een organisatie die laaggeschoolden een opleidingstraject en praktijkervaring biedt, een mobiel leesmeubel. Scholen die een subsidie ontvingen, konden bij vzw FIX gratis 2 mobiele leesmeubels aanvragen. FIX zelf ontving hiervoor een subsidie van 150.000 euro.
In de praktijk
Een krachtig leesbeleid is één van de speerpunten van GO! Basisschool De Mozaïek in Schaarbeek. Met de leesscan van ‘Leesrijk Brussel’ bracht ze het leesbeleid in kaart. De kennis en ervaringen uit een vroeger traject met OCB nam het schoolteam mee om aan de slag te gaan rond de werkpunten. De werkgroep Lezen maakte een uitgebreide inventaris van de boeken op school én organiseerde een bevraging bij de leerlingen. Zo willen ze komen tot een actueel, aantrekkelijk en gevarieerd leesaanbod, met de steun van de VGC-subsidie. Het Boekenbos (schoolbibliotheek) verplaatste ze een grotere en aangename leesruimte waar het leesmeubel een plaats kreeg. Na de paasvakantie wil de school het Boekenbos volledig in gebruik nemen met indeling zoals in de lokale Bib Sophia en een online app om boeken te ontlenen. Daarnaast zet de school in op een sterk leesbeleid met onder andere de werkgroep Lezen, LIST, Kwartiermakers, themaweken en bezoeken aan de bib met ouders.
